Złość to emocja, która często nie jest społecznie aprobowana. Nie lubimy, gdy inni w naszej obecności reagują złością. Wiele osób stara się nie okazywać swojej złości w obawie przed odrzuceniem i krytyką ze strony innych. Osoby ją wyrażające często słyszą, że nie potrafią panować nad emocjami, że nie radzą sobie ze złością, są agresywne. Złość często jawi się jako niszczycielska emocja, destrukcyjna zwłaszcza dla relacji międzyludzkich.
Złość kojarzy się z agresją. Faktycznie gdy jej siła narasta, może prowadzić do zachowań pełnych agresji i przemocy. Jednak złość sama w sobie nie jest zła. Jest tylko emocją, która jak każda inna pełni funkcję adaptacyjną i niesie ze sobą istotne informacje. Jakie są to informacje? Odczuwana złość informuje, że naruszane są nasze granice, nasze dobro, nasz system wartości. Gdy zostaliśmy oszukani, nasza złość na oszusta jest nie tylko naturalną, ale także w pełni adekwatną reakcją. Złość możemy poczuć także wtedy, gdy widzimy, jak rodzic krzyczy na swoje małe dziecko. Ale zareagujemy nią tylko wtedy, gdy reakcja rodzica nie będzie zgodna z naszym systemem wartości.
Emocja złości niesie ze sobą bardzo dużo energii. Jest to bardzo ważne, jeśli weźmiemy pod uwagę, że złość jest odpowiedzią na naruszenie granic. To właśnie energia wyzwolona przez złość pomaga nam bronić naszych praw. Złość ułatwia nam obronę naszych praw także dzięki temu, że bardzo mocno ukierunkowuje uwagę na cel. Jest to więc emocja, która sprzyja adaptacji. Nie oznacza to jednak, że z emocją złości nie mogą być związane żadne zagrożenia. To, co jest jej zaletą, może stać się jednocześnie jej wadą. Ukierunkowując uwagę na cel, emocja złości jednocześnie zawęża pole uwagi, co sprawia, że możemy nie zauważyć pojawiających się innych możliwości rozwiązania problemu. A ulegając energii wyzwolonej przez złość, trudno może być zapanować nad własnym zachowaniem tak, by nie przerodziło się ono w destrukcyjną agresję.
Warto spostrzegać złość pozytywnie, jako emocję sprzyjającą adaptacji i nauczyć się korzystać z jej energii tak, by nam służyła nie naruszając przy tym praw innych osób.
Autor: dr Joanna Piekarska