Czy należysz do osób, które przygotowują listę postanowień noworocznych? Czy zdarza Ci się nie zrealizować swoich planów na nowy rok? Zastanawiasz się, co możesz zrobić, aby w tym roku jednak urzeczywistnić swoje plany? Pomocna może być zamiana noworocznych postanowień na dobrze określony cel. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak to zrobić, zapraszam do przeczytania tego wpisu.
Dobrze określony cel - czyli jaki?
Dobrze określony cel to taki, który będzie dla Ciebie drogowskazem. Umożliwi Ci zaplanowanie działań niezbędnych do jego osiągnięcia. Umożliwi także ocenę, czy podejmowane kroki zbliżają Cię do niego, czy też nie. Jeśli Twój cel będzie dobrze określony, nie będziesz mieć problemów z motywowaniem się do jego realizacji.
Dobrze określony cel to także taki, który jest ważny dla Ciebie i przede wszystkim jest Twoim celem, a nie kogoś innego. Jego osiągnięcie ma dla Ciebie wymierne korzyści, zmienia Twoje życie na lepsze, nie szkodzi Twoim relacjom z bliskimi, a jego realizacja jest w granicach Twoich możliwości.
Poniżej 8 punktów, które warto wziąć pod uwagę przy ustalaniu celu.
1. Określ to, co chcesz osiągnąć, w kategoriach pozytywnych
Przy określaniu celu dużym błędem jest opisanie tego, czego się nie chce. Gdy określisz tylko to, czego nie chcesz, to w gruncie rzeczy nie wiesz, dokąd i w jakim kierunku chcesz zmierzać. To ani nie motywuje do działania, ani nie sprawia, że jesteś panią (panem) swojego życia. Zdajesz się wtedy na przypadek i to, gdzie los Cię zaprowadzi. Tylko, czy wtedy znajdziesz się tam, gdzie chcesz?
Gdy kupujesz bilet na dworcu, to wiesz do jakiej stacji i w jakim mieście chcesz dojechać. Nie kupujesz jakiegokolwiek biletu, lecz kupujesz „bilet do …”. Twój cel to stacja, do której chcesz dojechać, a nie stacja, z której chcesz odjechać.
Określając swój cel możesz oczywiście zacząć od nazwania tego, czego nie chcesz. Ale uświadomienie sobie tego, czego nie chcesz, powinno prowadzić do kolejnego kroku, jakim jest zadanie sobie pytanie o to, czego chcesz. Dobrze sformułowany cel musi określać stan pożądany przez Ciebie i musi być określony pozytywnie. Tak ustalony cel jednoznacznie pokazuje Ci kierunek, w którym chcesz i będziesz iść. Pozwala Ci później także na ocenę, czy jesteś na właściwej drodze, drodze, która prowadzi do Twojego celu.
2. Określ cel w jednym zdaniu i w trybie bezwarunkowym
Postaraj się sformułować swój cel w jednym, krótkim zdaniu. Dzięki temu będzie on bardziej wyrazisty i jednoznaczny. Koniecznie sformułuj cel w trybie bezwarunkowym. Nie ograniczaj się stawianiem warunków, które musiałyby być spełnione, aby możliwe było osiągnięcie celu. Jeśli dojście do celu uzależnisz od czegoś lub kogoś, znacznie trudniej będzie Ci go osiągnąć.
3. Upewnij się, że Twój cel jest realistyczny i osiągalny dla Ciebie
To bardzo ważne, by mieć pewność, że osiągnięcie celu pozostaje w granicach Twoich możliwości, zależy od Ciebie i Twoich działań. Dzięki temu utrzymasz motywację do podejmowania starań w drodze do celu. Jeżeli natomiast jego realizacja będzie poza Twoją kontrolą, bardzo prawdopodobne jest, że zamiast poczucia sprawstwa będziesz czuć zależność od innych, losu czy przypadku. Ponadto, gdy uważamy, że coś nie zależy od nas, spada nasza motywacja do działania, więc łatwiej poddajemy się i rezygnujemy.
4. Po czym poznasz, że cel został osiągnięty?
Twój cel musi być konkretny i mierzalny. W przeciwnym razie nie będziesz wiedzieć, czy już go osiągnęłaś (osiągnąłeś) ani czy się do niego zbliżasz. Sformułowania „chcę zarabiać więcej”, „chcę być szczęśliwa (szczęśliwy)” są zbyt ogólne i wieloznaczne. Dlatego też wymagają doprecyzowania. Zarabiać więcej – czyli konkretnie, ile chcesz zarabiać? Być szczęśliwym – po czym poznasz, że jesteś szczęśliwy (szczęśliwa)?
Warto także opisać swój cel w kategoriach zmysłowych. Zastanów się, co będziesz widzieć, słyszeć i czuć, gdy już go osiągniesz. Dzięki temu lepiej określisz to, po czym poznasz zrealizowanie celu. Jednocześnie da Ci to także możliwość upewnienia się, że ten cel rzeczywiście jest dla Ciebie ważny i korzystny.
5. Określ termin realizacji celu
Określenie terminu, w jakim chcesz dojść do wyznaczonego celu, może być dodatkowym czynnikiem motywującym. Zmniejsza prawdopodobieństwo, że dochodzenie do celu zaczniesz odkładać na później. Skłania także do refleksji, czy jego osiągnięcie w wyznaczonym czasie jest rzeczywiście możliwe. Ponadto pomaga zaplanować wszystkie działania niezbędne do jego realizacji. Gdy znasz termin realizacji celu, z łatwością określisz także tempo, w jakim się do niego zbliżasz.
6. Sprawdź „ekologię” celu
Chodzi tu o upewnienie się, że wyznaczony cel jest dla Ciebie korzystny po każdym względem, a jego osiągnięcie nie będzie mieć dla Ciebie żadnych negatywnych konsekwencji. Każda zmiana, którą wprowadzamy wpływa nie tylko na nas, ale także na osoby w naszym otoczeniu i naszą relację z nimi. Możliwe jest, że cel, który jest dla nas bardzo korzystny pod jednym względem, pod innym może mieć negatywne konsekwencje dla naszego życia. Na przykład, uzyskanie wymarzonej, dającej możliwości rozwoju zawodowego pracy w innym mieście, może przyczynić się do rozpadu związku, jeśli partner (partnerka) nie będzie mógł(a) się przeprowadzić.
Zatem zanim przystąpisz do realizacji celu, odpowiedz sobie szczerze na pytanie, co osiągnięcie celu zmieni w poszczególnych sferach Twojego życia, w życiu Twoich bliskich, jak wpłynie na relację między wami.
7. Oceń koszty osiągnięcia celu
Koszty realizacji celu, czyli Twój czas, Twoja energia, zaangażowanie, pieniądze i wszystko to, co musisz poświęcić, aby go osiągnąć. Oceń je realistycznie, biorąc pod uwagę wszystkie koszty, a nie tylko niektóre z nich. Na przykład, jeżeli chcesz ukończyć studia podyplomowe, to nie tylko musisz zapłacić czesne i poświęcić czas na udział w zajęciach i naukę. Za osiągnięcie tego celu zapłacisz także tym wszystkim, z czego będziesz musiała (musiał) zrezygnować w czasie studiów.
Czasami koszty mogą okazać się zbyt duże biorąc pod uwagę ważność celu i korzyści płynące z jego osiągnięcia. Dlatego warto oceniać je wcześniej. Dzięki temu możesz uchronić się przed frustracją i poczuciem zmarnowania czasu, energii lub pieniędzy.
8. Sprawdź zgodność celu z Twoim systemem wartości, wyobrażeniem idealnej przyszłości i Twoją misją życiową
Cel musi być ważny i musi być Twoim celem, a nie kogoś innego. Dzięki temu będziesz mieć wewnętrzną motywację, by go osiągnąć. Jednocześnie dochodzenie do niego da Ci poczucie, że robisz coś naprawdę ważnego i będziesz robić to z pasją. Dlatego upewnij się, że jest on zgodny z Twoim systemem wartości i Twoją misją życiową. Sprawdź także, czy pasuje do Twojej wizji idealnej przyszłości.
Teraz, gdy już wiesz, na co zwrócić uwagę, zweryfikuj swoje postanowienia noworoczne i dobrze sformułuj cele na najbliższy rok.
Autor: dr Joanna Piekarska
Jeśli masz trudności z określaniem swoich celów, pomocne może być dla Ciebie praca z profesjonalistą w ramach:
Oceń ten artykuł: